صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است.
متقاضیان استفاده از این اوراق میتوانند شرکت سهامی، تعاونی، صندوق سرمایهگذاری یا جزو نهادهای عمومی غیر دولتی باشند.
زمین؛ ساختمان و تأسیسات، ماشینآلات و تجهیزات، وسایل حمل و نقل
با استفاده از اوراق رهنی، شرکتها دریافتنیهای خود را به اوراق بهادار تبدیل میکنند و به نوعی اصلاح ساختار در ترازنامه شرکتها و صورتهای مالیشان صورت میگیرد و از این طریق میتوانند یک طلب را تبدیل به ثروت و نقدینگی کنند.
مطالبههای ناشی از وامهای تجاری، وامهای رهنی مسکن، وامهای رهنی بازرگانی، حسابهای دریافتی، مطالبههای مربوط به اجارههای بلند مدت.
نهادهای مالی علیالخصوص بانکها و همچنین بنگاههای تولیدی و بازرگانی از متقاضیان اصلی این اوراق هستند.
زمین؛ ساختمان و تأسیسات، ماشینآلات و تجهیزات، وسایل حمل و نقل
این دسته از اوراق بهمنظور تأمین مالی کالایی که هنوز موجود نیست و ساخته نشده است منتشر میشود. لذا پس از انتشار این اوراق، سازنده اقدام به ساخت کالای مورد نظر می کند.
ساخت و سفارش ساخت داراییهای سرمایهای
مناسب شرکت سهامی، تعاونی و نهادهای عمومی غیر دولت.
هر نوع دارایی سرمایهای که امکان ساخت و تحویل آن در دوره زمانی مورد نظر متقاضی انتشار اوراق، وجود داشته باشد.
مرابحه قراردادی است که فروشنده، قیمت تمامشدهکالا اعم از قیمت خرید و هزینههای حملونقل و سایر هزینههای مربوطه را به اطلاع خریدار رسانده سپس تقاضای مبلغی اضافه بهعنوان سود میکند.
شرکتها میتوانند بهمنظور تأمین سرمایه در گردش موردنیاز و خرید دارایی از آن استفاده کنند.
دارایی در زمان انتشار اوراق،دارایی باید موجود بوده یا شرایط تحویل آن در دورههای زمانی مورد نظر متقاضی وجود داشته باشد. همچنین بهکارگیری آن در فعالیت شرکت، منجر به ایجاد جریانات نقدی شده یا از خروج وجوه نقد جلوگیری نماید.
داراییهای که میتوانند پشتوانه این اوراق قرار بگیرند عبارتند از زمین، ساختمان و تأسیسات، ماشینآلات و تجهیزات و وسایل حمل و نقل.
اوراق منفعت سند مالی بهاداری است که بیانگر مالکیت دارنده آن بر مقدار معین خدمات یا منافع آینده از یک دارایی بادوام است که در ازای پرداخت مبلغ معینی به وی منتقل شده است.
تأمین مالی بنگاه اقتصادی از طریق پیشفروش منافع آتی کسب و کار.
تولیدکنندگان و بنگاههای ارائه دهنده خدمات.
داراییهای که میتوانند پشتوانه این اوراق قرار بگیرند عبارتند از زمین، ساختمان و تأسیسات، ماشینآلات و تجهیزات و وسایل حمل و نقل.
در تأمین مالی از طریق اوراق خرید دین مشابه تسهیلات خرید دین در سیستم بانکی اقدام میشود و مطالبات متقاضی تأمین مالی مبنای انتشار اوراق قرار میگیرد. به این ترتیب که ارزش مطالبات مدتدار متقاضی تأمین مالی از طریق انتشار اوراق، تأمین شده و در اختیار وی قرار میگیرد. تفاوت اوراق خرید دین با خرید دین در سیستم بانکی، عرضه اوراق در بازار سرمایه است. اوراق خرید دین به منظور خرید مطالبات ریالی مدتدار اشخاص حقوقی از اشخاص حقیقی و حقوقی ناشی از عقود مبادلهای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) منتشر میشود. با انتشار اوراق مذکور، بنگاههای اقتصادی (بعنوان بانی) میتوانند مطالبات و اسناد مدت دار خود را به کسر فروخته و مشکل نقدینگی خود را مرتفع سازند. این اوراق برای شرکتهایی مناسب است که دارای مطالبات با سررسید بیش از یکسال هستند، عواید مستمر حاصل از مطالبات براساس قرارداد (به استثنای مطالبات ناشی از عقد سلف) مربوط پیشبینی و محقق می گردد بعلاوه اینکه وثایق مطالبات مذکور، از نوع وثایق رهنی نیست.
اوراق سلف موازی استاندارد یکی از ابزارهای تأمین مالی است که میتواند بهعنوان راهکاری برای تأمین مالی شرکتها مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به وجود بازار ثانويه فعال (بورس کالا/ بورس انرژی) براي اینگونه اوراق میتوان از طریق انتشار اين اوراق بهادار سرمايههای کلان مورد نیاز برای تکمیل پروژهها و يا تأمين مالي بنگاههای تولیدی را جذب نمود. در قرارداد سلف، مقدار معینی از دارایی پایه بر اساس مشخصات قرارداد به پیشفروش میرسد. وجه قرارداد مذکور باید در هنگام معامله و طبق زمانبندی تعیینشده در مشخصات قرارداد پرداخت و دارایی پایه در سررسید تحویل شود. ذکر این نکته ضروری است که در قراردادها سلف موازی استاندارد این امکان وجود دارد که در تاریخ سررسید اوراق، بجای تحویل دارایی پایه، تسویه نقدی انجام شود. در این حالت، اصل بدهی و سود اوراق در انتهای دوره بهصورت یکجا به دارندگان اوراق بازپرداخت میشود. با توجه به سادگی فرآیند انتشار این نوع از اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار اسلامی، تأمین مالی در کوتاهترین زمان ممکن انجام میشود.
اوراق مشارکت سندی است گویای مالکیت دارنده آن، نسبت به بخشی از یک دارایی حقیقی که متعلق به دولت، شرکتهای تعاونی یا خصوصی است و تا سررسید اوراق، هر نوع تغییر قیمت دارائی متوجه صاحب اوراق مشارکت است. طبق تعریف قانون انتشار اوراق مشارکت در ایران اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام يا بينامى است كه به قيمت اسمى مشخص براى مدت معين منتشر مي شود و به سرمايه گذارانى كه قصد مشاركت در اجراى طرحهاى موضوع انتشار اوراق را دارند واگذار ميگردد.